Istnieje mało znany, a niebywale łatwy sposób na francuskie znaki na komputerach, które nie mają klawiatury AZERTY. Łatwość jego stosowania wynika przede wszystkich z tego, że francuskie znaki mogą być wywoływane w intuicyjny sposób, bez konieczności zapamiętywania odpowiednich kombinacji klawiszowych! Co więcej, dostępne są wszystkie litery, również Ç, É, Œ oraz œ, niedostępne na normalnej francuskiej klawiaturze pod systemem Windows.
Dotychczasowe metody na francuskie znaki
Przypomnijmy jakie były dotąd dostępne rozwiązania dla osób chcących pisać francuskie znaki na komputerach PC posiadających klasyczną, stosowaną w Polsce klawiaturę QWERTY :
- Zainstalowanie klawiatury francuskiej. Wady : niektóre litery są w innych miejscach niż na fizycznej klawiaturze, obłożenie znaków specjalnych zupełnie inne, konieczność zapamiętania wielu kombinacji literowych, brak niektórych znaków francuskich.
- Zainstalowanie klawiatury kanadyjskiej. Wady : wszystkie te same co powyżej, z wyjątkiem inne obłożenia klawiszy literowych (Kanada korzysta również z QWERTY)
- Wbijanie czterocyfrowych kodów ASCII/Unicode (ALT + xxxx). Wady : możliwe tylko na pełnowymiarowych klawiaturach z boczną klawiaturą numeryczną, konieczność zapamiętania dużej ilości kombinacji, działa tylko pod systemem Windows.
- Kopiuj/wklej z tekstu, w którym są spisane wszystkie francuskie litery. Wady : upiornie powolne i wybitnie nieeleganckie rozwiązanie.
Idealne rozwiązanie na francuskie znaki : klawisz komponujący
Idea klawisza komponującego (po angielsku „compose key„), to wynalazek polegający na tym, że w kombinacji z wcześniej wybranym klawiszem specjalnym („komponującym”) wciskamy klawisz odpowiadają za znak wyglądają podobnie jak element, który chcemy dodać do pisanej litery, a w drugim etapie wciskamy klawisz wywołujący literę właściwą. Dla przykładu, aby w języku polskim za pomocą klawisza komponującego wpisać ó możemy zrobić kombinację [klawisz komponujący+apostrof] a następnie klawisz „o”. Technika ta pozwala wywoływać szybko i intuicyjnie znaki specjalne z wielu języków bez konieczności przełączania między obłożeniami klawiatur. Na potrzeby języka fancuskiego kombinacje wyglądają następująco :
[Compose] + `= accent grave
[Compose] + ‘ = accent aigu
[Compose] + ^ = accent circonflexe
[Compose] + , = cédille
[Compose] + “ = tréma
[Compose] + oe = œ
Takie komponowanie znaków przez dodawanie elementów bazując na graficznych podobieństwach ułatwia uniknąć ciągłego zapominania jak stworzyć dany znak i umożliwia pisanie znaków specjalnych pochodzących z innych języków, lub nawet z symboli technicznych lub specjalistycznych.
Jaki wybrać klawisz, by robić francuskie znaki ?
Który z klawiszy będzie tym, który wywołuje komponowanie znaku jest czymś w pełni konfigurowalnym. Na komputerach zgodnych ze standardem PC (czyli w zasadzie wszystkie współczesne z wyjątkiem produktów Apple) mamy zazwyczaj dostępny klawisz z ikonką Windows i/lub klawisz rozwijania menu (na zdjęciu poniżej, z rysunkiem prostokąta i poziomych linii). Są to często jedne z najrzadziej używanych klawiszy, to czyni z nich świetnych kandydatów do przypisania im nowej funkcji.
Osobiście spośród tych dwóch na swój własny użytek wybrałem klawisz „menu” z dwóch powodów : po pierwsze jest blisko już wcześniej używanego do polskich znaków prawego ALT, co ułatwia naukę nowych odruchów przy pisaniu. Po drugie, osobiście mam zwyczaj fizycznego demontowania klawisza „Windows” w każdym komputerze i w każdej klawiaturze tuż po zakupie, więc na obecnym etapie ten klawisz choćby z tego powodu nie wchodził u mnie w grę.
Zaraz zaraz, ale jak to się wybiera? Jak mam zrobić te francuskie znaki?
Klawisz komponujący jest wynalazkiem, który wyszedł z laboratoriów firmy Sun Microsystems, firmy która stoi za rozwojem systemu Unix, na który wzorowany jest system Linux we wszystkich swoich odmianach. Jest natomiast oczywiście dostępny na komputerach z systemem Microsoft Windows (w tym Windows 10), ale pod warunkiem doinstalowania dodatkowego oprogramowania. Wikipedia podpowiada kilka różnych, osobiście sprawdziłem, że WinCompose działa idealnie, jest darmowy i zbudowany na bezpiecznym, otwartym kodzie. Jest też dostępny w wersji instalacyjnej lub przenośnej, co z pewności też ucieszy osoby, które korzystają z komputera, na którym nie wolno im instalować żadnych aplikacji.
Jak mam łatwo zrobić francuskie znaki, gdy pracuję na komputerze Apple?
Na komputerach Macintosh korzystających z systemu MacOS proces instalacji jest jeszcze inny, i wymaga przejścia przez serię korowodów opisanych na tej stronie (w języku angielskim).
Mam nadzieję, że artykuł był pomocny i zapraszam do czytania pozostałych moich materiałów przybliżających tajniki języka francuskiego. W razie potrzeby bardziej regularnej i ustrukturyzowanej pomocy, zapraszam na moje lekcje indywidualne.
